Σάββατο πρωί

Το σημερινό πρόγραμμα του Ρίκου λέει:

• πλένω δόντια, πλένω μουρίτσα
• δουλεύω μόνος μου-αντιστοιχίσεις
• δουλεύω μόνος μου-ζωγραφική
• παίζω μόνος μου-εδώ είναι συνήθως κάτι που τον κάνει και ξεδίνει, μπίλιες
• παίζω με τη μαμά-απλοποιημένο UNO ή κανένα επιτραπέζιο
• φαγητό με τηλεόραση
• ΕΡΕΤΡΙΑ!!!!!!!

Το δικό μου πρόγραμμα είναι:

• ίωση, τάση για εμετό, μικρο-ίλιγγοι
• παρά το ψυχορράγημα θέλω να πεταχτώ κι ένα μισάωρο στο Φωκίωνος να εισπράξω μια δωροεπιταγή ρούχων.

Εγώ πηγαινοέρχομαι στο μπάνιο, ο Ρίκος ωρύεται «θα πάμε Ερέτρια!!!» κάθε 3'', μπαμπάς και μεγάλος γιος ξεκινάνε το δικό τους πηγαινέλα, partyfor4 για να παραφράσω τη Μαρία, καλό ΣΚ σε όλους.

Say it loud, I ‘m black and I ‘m proud!-από τον James Brown στο Woody Allen

(είμαι τεατράλε τύπος, δε διαφωνώ, αναλύω άμεσα τον τίτλο)

Μιλούσα στο τηλέφωνο με μια μαμά από το ειδικό σχολείο που πηγαίναμε πέρυσι. Η εν λόγω μαμά είναι από τις πο αφοσιωμένες που έχω γνωρίσει, ικανή, δυναμική, ακούραστη ο δε γιος της είναι η ζωή της.

Ενώ μιλούσαμε ένιωθα βαθμιαία να εκνευρίζομαι όλο και περισσότερο, η Β. μου ανέπτυσσε μια εξοργιστική θεωρία που έχω ακούσει κι από άλλους: πρόκειται για το «ξύπνημα» στον αυτισμό! Απ’ ότι αντιλαμβάνομαι υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι μέσα/κάτω από το παιδί που ξέρουν, βρίσκεται ένα άλλο, «κανονικό» παιδί το οποίο θα κάνει κάποτε την υπέρβαση και θα επικοινωνήσει. Αν καταλαβαινω καλά, ευελπιστούν στη μετάβαση μεταξύ δυο διακριτών καταστάσεων, από το off στο on. Απ' όσο ξέρω ο αυτισμός δεν θεραπεύεται σήμερα, δε βελτιώνεται χωρίς δουλειά και με την προσπάθεια είναι η πρόοδος που επέρχεται, όχι η εξαφάνιση του αυτισμού.

Το παιδί μου είναι χαρούμενο, είναι ζωηρό, είναι πεισματάρικο, είναι αυτιστικό, είναι ένα εκατομμύριο πράγματα όπως όλοι μας, κι ένα από αυτά τα πολλά χαρακτηριστικά του είναι ο αυτισμός του. Αυτό το φουλ πακέτο είναι που λατρεύω κι όχι το παιδί που δυνητικά θα ήταν αν δεν είχε τη διαταραχή, αυτό το άλλο, "κανονικό" παιδί μού είναι άγνωστο.

Και πού κολλάει ο Woody? Νομίζω ότι μια ατάκα που είχε πει, έρχεται να αποδυναμώσει και να θέσει στη σωστές διαστάσεις της τον τίτλο που είχα βάλει: "Είμαι περήφανος που είμαι Εβραίος, διότι αν δεν ήμουν περήφανος, πάλι Εβραίος θα ήμουν"

Εγώ, οι άλλοι, η κόλαση, επαναπροσδιορισμοί

Διανύω μια φάση που έχουν καταρρεύσει βεβαιότητες που είχα και προσπαθώ να βρω ένα άλλο βιώσιμο μοντέλο να τις αντικαταστήσω.

Πρότερες βεβαιότητες: υπήρξα (είμαι, είναι λίγο ασαφή ακόμα τα όρια) άνθρωπος για τον οποίο το σαρτρικό περί κόλασης και άλλων ήταν μότο ζωής. Το άλλο μότο ήταν/είναι «όλα τα δεινά του κόσμου οφείλονται στο ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να μείνουν για λίγο μόνοι στην κάμαρα τους»-(δε θυμάμαι αν αυτό είναι Προυστ, σε κάτι σχετικό με τον Προυστ το ΄χω διαβάσει, αλλά πού?)

Μόλις συνειδητοποίησα τις ιδιαιτερότητες του Θόδωρου η εικόνα συρρικνώθηκε περισσότερο, γίναμε εμείς ενάντια σε ένα κόσμο που μας κοίταζε περίεργα, μας απέκλειε και μας δυσκόλευε μια ήδη δυσχερή ζωή. Πρώτη αυθόρμητη αντίδραση ήταν το δε με απομονώνετε εσείς, εγώ επιλέγω να μην υπάρχετε για μένα.

Με το μπαρδόν μαντάμ, αλλά γίνεται αυτό? Εμ δε γίνεται. Αν δεν ξεφύγω εγώ από τον βολικό αυτισμό μου δεν θα τραβήξω και το μικρό ποτέ. Για μένα ήταν οδυνηρή η διαπίστωση ότι τους χρειάζεσαι τους άλλους και δη το φουλ πακέτο, την αποδοχή και τη βοήθεια τους. (όσο δε υποψιάζομαι ότι τα περί αγάπης προς αλλήλους τρώει έδαφος από το live and let die τρομάζω πραγματικά). Περί αποδοχής έχει γράψει ένα καταπληκτικό κείμενο στη Νόηση η Μαίρη, τα λέει πολύ καλύτερα.

Υπάρχουν άλλοι και άλλοι: οι «εύκολοι» άλλοι είναι οι όμοιοι μου, το έργο πνοής είναι οι γονείς φυσιολογικών παιδιών. «Εύκολοι» οι μεν διότι αν τους πω ο Ρικ μού έχει ροκανίσει τον εγκέφαλο σήμερα θα καταλάβουν περί τίνος ομιλώ-(αν και τώρα που το ξαναβλέπω σόλοικες εκφράσεις του στυλ «ροκανίζω τον εγκέφαλο» είναι αμφίβολο κατά πόσο οποιοσδήποτε μπορεί να τις καταλάβει).

Το αστείο είναι ότι έχω καταφέρει να συναντήσω δυσκολίες και στην προσέγγιση των ομοιοπαθών γονέων, λέω να είναι το προσεχώς κείμενο.

ΥΓ. «Το βιβλίο των χαμένων πραγμάτων» του Κόννολυ ήταν συμπαθές, ο δε Κουρτ (ο Wallander ντε!) είναι πάντα Κούρτ, αν με πάρει αύριο τηλέφωνο παίρνω την πρώτη πτήση και γίνομαι μόνιμη κάτοικος Σκόνε.

Ολίγον αποσπασματικά

Δεν είναι πάρα πολύς καιρός που ο Ρίκος άρχισε να μιλάει-περίπου ένας χρόνος που από τις μεμονωμένες λέξεις περάσαμε σε υποτυπώδεις φράσεις. Ένα κόλπο που με βοήθησε-και μάλλον είναι κοινό-είναι ότι τον ανάγκαζα τα θέλω του να τα εκφράζει με όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένο τρόπο. Έλεγα η ίδια τη φράση και του ζητούσα να την επαναλάβει αυτούσια.

Από τη στιγμή που λέει διάφορα, κατέγραφα στο κινητό μου όσα μού άρεσαν:

Ρίκος: Δεν πέφτει η πέτρα!

Μανούλα με γνήσιο ενδιαφέρον: Ποια πέτρα?

Ρίκος: Αυτή που δεν πέφτει! (ηλίθια!)

Άλλο σκηνικό, παίζουν μπάλα τέκνα και πατήρ, ο Saravakos-is-my-middle-name μπαμπάκος ρίχνει τη μπάλα στα μούτρα του Αργύρη, ο οποίος αναλύεται σε κλάματα:

Ρίκος: Παίζε μπάλα τώρα Αργύρη, μετά κλαις, τώρα παίζε μπάλα!

ΥΓ. Διάβαζα στο Βιβλιοδρόμιο του Σαββάτου μια προδημοσίευση, γέλαγα με το χωρίο για την κόντρα Σαββόπουλου Μικρούτσικου, οποία μικροπρέπεια ο κόσμος…

Μικρούτσικος για Σαββόπουλο εν μέσω άλλων κακεντρεχών σχολίων: «…Ο Σαββόπουλος ήτανε φίλος μου. Δεν είναι.»

Σαββοπούλος επ’ αυτού: «Ήμουνα, λέει, φίλος του. Αυτό αγγίζει τα όρια του πορνό. Εκείνος και μόνο ήταν που έτρεχε ξοπίσω μου δυσκίνητος κι ασθμαίνων, επιβάλλοντάς μου την ανιαρή παρουσία του, ώσπου αναγκάστηκα να του κόψω την καλημέρα για να τον ξεφορτωθώ.»

Τώρα στη δουλειά κάπως έτσι έχουμε γίνει οπότε μου κόπηκε το βλακώδες μειδίαμα.

Στη ζώνη του λυκόφωτος?

Δύσκολη επαγγελματικά η εβδομάδα, εξαιρετικά επισφαλής (αν όχι ήδη χαμένη) η θέση που μου εξασφάλιζε λογοθεραπεία και τη μισή ειδική αγωγή-δε λέω η δουλειά μου, το συγκεκριμένο θεσίδιο λέω! Αλλά θα δούμε, το παρανοϊκό είναι ότι διατηρώ αμείωτο ένα διαολεμένο κέφι, είναι το μάντρα του νεανικού έρωτα Tom Robins “joy despite everything” που λέγαμε.

Χτες ξεκινήσαμε για φέτος το κολυμβητήριο και η περήφανη μανούλα δηλώνει σ’ όσους τείνουν ευήκοα ώτα: ο Ρίκος είναι αμφίβιο πλάσμα! Παράλληλα την ευγνωμοσύνη μου στους υπεύθυνους του κολυμβητηρίου, που επιδεικνύοντας τη γνωστή ευαισθησία της ευρύτερης πολιτείας απέναντι στα Αμεα διαθέτουν στα αντίστοιχα σωματεία την πισίνα για τις ώρες 13.00-17.00, καθότι μετά επικρατεί ο συνωστισμός που βλέπετε! Περιμένω την Τετάρτη να ξεκαθαρίσει η κατάσταση και να κολυμπήσουμε κανονικά.

Ναι, στα πράσινα νερά με τους κροκόδειλους διακρίνονται ο ατρόμητος Ρίκος και ο προπονητής του.

Χώροι εστίασης-how to για το Ρίκο

Δεν είναι πάρα πολύς καιρός που σταματήσαμε να σπέρνουμε τον όλεθρο στα εστιατόρια με την πληθωρική και υπέρ το δέον κεφάτη και θορυβώδη συντροφιά μας. Και δεν εννοώ ότι αποσυρθήκαμε από το κοινωνικό γίγνεσθαι, προσαρμοστήκαμε σχετικά.

Παλιά ο Ρίκος για να μείνει καθισμένος στο τραπέζι ικανή και αναγκαία συνθήκη ήταν να του διατεθεί το χάρτινο τραπεζομάντηλο για σκίσιμο, αν δε αυτό είχε πλαστική επένδυση από κάτω ουαί και αλίμονό μας. Η κατακόκκινη μανούλα μάζευε από κάτω τα χαρτιά όσο πιο διακριτικά μπορούσε, τα ‘κανε μπαλάκι σιχτιρίζοντας με σφιγμένο στόμα θεούς και δαίμονες ενώ προσπαθούσε να χαμογελάει καλοκάγαθα και συνάμα με ανωτερότητα σ’ όποιον κοιτούσε το τραπέζι των παθών. Στη συνέχεια επεκτείναμε τη δημιουργική αυτή δραστηριότητα στις χαρτοπετσέτες, στα ψωμοσβωλαράκια που λέει κι ο Μπαμπινιώ, μέχρι να τελειώσουμε το (όποιο) ρημαδόφαγο και να φύγουμε.

Το παρήγορο είναι ότι τα πράγματα αλλάζουν, είτε λόγω του συνολικού προγράμματος στο οποίο είναι ο Ρίκος, είτε επειδή κι ο ίδιος μεγαλώνει και βαριέται τα καραγκιοζιλίκια. Από το καλοκαίρι λοιπόν που ξαναδοκιμάσαμε την κάρτα «ταβέρνα» φροντίζοντας ο Ρίκος να πεινάει του σκοτωμού, όλα βαίνουν καλώς.

Συνεχίζουν να υπάρχουν κολλήματα όπως οι προπόσεις: δεν υπάρχει περίπτωση να σηκώσει συνδαιτημόνας το ποτήρι του από το τραπέζι και να το κατεβάσει χωρίς να αντευχηθεί στο Ρίκο που λάμπει –«στην υγειά σου παππού, στην υγειά σου Ρίκο». Θα ευχηθούμε στο τραπέζι μας, ενίοτε δε θα ευχηθούμε και στους διπλανούς παραδιπλανούς, ορισμένοι απαντάνε γελώντας, άλλοι-όσο απίστευτο κι αν ακούγεται-ξινίζουν ελαφρώς! Άλλο κόλλημα είναι ο χυμός, μπουκίτσα και γουλίτσα αναγκαστικά.

Το θέμα είναι ότι το εστιατόριο είναι ένας χώρος που τον έχουμε κατακτήσει, κι η όποια συμμετοχή στις δραστηριότητες του υπόλοιπου κόσμου είναι μια κορυφή που πατάμε.