Ο δικός μου Άντονυ Μπουρνταίν

(για τη Μαρία, που ξέρω ότι θα διαφωνήσει και τη Νερίνα που την απασχολούν αυτά-νομίζω)

Τέλειωσα χτες το «Μύχιο θάνατο», της Μαρί Ντε Ενεζέλ, ψυχολόγου, υπέρμαχου της παρηγορητικής αγωγής, εργαζόμενης για χρόνια σε κλινικές πόνου-κλινικές στις οποίες νοσηλεύονται άνθρωποι για τους οποίους δεν είναι πλέον εφικτή η ίαση αλλά η αξιοπρεπής και ανώδυνη κατάληξη.

Αποσπάσματα, το πρώτο από τον πρόλογο του Μιττεράν, που θεσμοθέτησε τις κλινικές πόνου και τον οποίο συνόδευσε στις τελευταίες του στιγμές η Ντε Ενεζέλ:

«Πιθανώς οι αναφορές στο θάνατο να μην ήταν ποτέ τόσο φτωχές όσο τώρα, που οι άνθρωποι, πιεσμένοι να υπάρξουν, φαίνεται πως αποφεύγουν το μυστήριο».

«[…]το άγχος που διακατέχει τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου, γιατί ο θάνατος δεν απασχολεί τη σκέψη και τη συνείδησή του»

«Έχει σχηματίσει μια εικόνα μάλλον τραυματική για τον ‘ετοιμοθάνατο’. Ένας ‘ετοιμοθάνατος’ μπορεί να ζήσει τις τελευταίες του μέρες ήρεμα, ξαπλωμένος στο κρεβάτι του χωρίς σημάδια πόνου?»

Μιλάει για νοσηλευτές που αγγίζουν, για γιατρούς που συνειδητοποιούν ότι η αρρώστια είναι ο εχθρός και όχι ο θάνατος, μια ομάδα ανθρώπων που συνοδεύει με όλη τη δυνατή αγάπη τον ετοιμοθάνατο. Ονειρικό να υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι.

Εμείς πάλι χτες μεγαλουργήσαμε στην κουζίνα, μαφινάκια (τα χέρια μας είναι πλυμένα, Μαριλένα της απολύμανσης σε προλαβαίνω!). Πιάσαμε βούτυρα, αλεύρια, το αυγό δεν τολμήσαμε να σκάσουμε με το χέρι, πολύ καιρό διάβαζα τη συμβουλή «μαγειρέψτε με το τέκνο» αλλά πρώτη φορά το τέκνο επείσθη. (Ίσως επειδή του έδειξα τον Άντονυ-έτσι θα γίνεις αν μάθεις να μαγειρεύεις).

Μετά τρύπησε το θερμοσίφωνο και η μανούλα χάρηκε σφουγγάρισμα.