30.5.08

Και ολίγη κουλτούρα

Το βιβλίο είναι ο «Άνθρωπος με το θρυμματισμένο κόσμο» του Λούρια και το βρήκα λόγω Σακς, που -οποία έκπληξη-το προλογίζει κιόλας. Ο ψυχολόγος Λούρια και ο ίδιος ο Ζ (ο άνθρωπος με το θρυμματισμένο κόσμο) περιγράφουν πώς είναι να ζεις μετά από ένα σοβαρό εγκεφαλικό τραύμα.

Η ιστορία έχει ως εξής: 1943, κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου 23χρονος Ρώσος τραυματίζεται στον εγκέφαλο από θραύσμα οβίδας. Μετά από παρατεταμένο κώμα συνέρχεται, αλλά είναι ένας εντελώς διαφορετικός άνθρωπος.

Εξαιτίας του τραυματισμού του έχει ξεχάσει οτιδήποτε είχε μάθει ή ήξερε, έχει εκτεταμένες βλάβες μνήμης, δεν ξεχωρίζει το αριστερό από το δεξί, είναι ανίκανος να προσθέσει αριθμούς, να αναγνωρίσει γράμματα, να γράψει, να θυμηθεί λέξεις να περιγράψει εικόνες. Αυτό που δεν έχει θιγεί είναι η συνειδητοποίηση των ελλειμμάτων του, η επιθυμία και η ευαισθησία του στην εμπειρία και τις αποτυχημένες του προσπάθειες και η λυσσαλέα προσπάθεια να επανακάμψει.

Με βλαμμένη όραση, αποπροσανατολισμένος οπτικά και ακουστικά, πρακτικά αναλφάβητος βιώνει την καθημερινότητα ως μια εφιαλτική κατάσταση. «Όποτε προσπαθώ να αναλύσω κάτι και πρέπει να συγκεντρωθώ για μεγάλο χρονικό διάστημα, η ένταση της προσπάθειας να τα καταφέρω με πράγματα που δεν είναι σαφή μου φέρνει άγχος και με αναστατώνει».

Όμως είναι αποφασισμένος να μάθει να μιλάει να γράφει και να διαβάζει πάλι.

Η ανάγνωση προχωράει με αργούς ρυθμούς και δε βελτιώνεται θεαματικά με τα χρόνια.

Το γράψιμο εξελίσσεται σημαντικά καλύτερα, ο Ζ καταλήγει μετά από 20 χρόνια να έχει γράψει 3000 σελίδες (τις οποίες δεν μπορεί να διαβάσει), έχοντας βρει στο γράψιμο ένα νόημα να ζει.

Απόσπασμα δικό του: «Δουλεύοντας πάνω στην ιστορία της ζωής μου κάθε μέρα είχα την ελπίδα ότι θα μπορέσω να μιλήσω στους ανθρώπους γι’ αυτή την ασθένεια και να την ξεπεράσω.

Γράφοντας γι’ αυτήν και μελετώντας ο ίδιος, έχω βρει ένα τρόπο να σκέφτομαι, να απασχολούμαι, να εργάζομαι πάνω σε κάποιο αντικείμενο. Με καθησυχάζει, γι’ αυτό και συνεχίζω. Με τη συνεχή επανάληψη η ικανότητά μου να μιλώ βελτιώθηκε. Εξασκώντας τον εαυτό μου (με τη σκέψη και το γράψιμο) έφτασα στο σημείο να μπορώ να κάνω μια συζήτηση-τουλάχιστον για απλά, καθημερινά πράγματα.

Αυτό το γράψιμο είναι για τον εαυτό μου ο μόνος τρόπος να σκέφτομαι. Αν κλείσω αυτά τα σημειωματάρια είναι σαν να τα παρατάω. Γυρνάω κατευθείαν πίσω στην έρημο, σε αυτό τον κόσμο του «δεν ξέρω τίποτα», στον κόσμο του κενού και της αμνησίας.

Ίσως, σκέφτηκα, αν περιγράψω τη νόσο μου με περισσότερες λεπτομέρειες και δώσω στους γιατρούς μια έκθεση για το τι συνέβη να με καταλάβουν. Κι από τη στιγμή που θα καταλάβουν εμένα και την αρρώστια μου, τότε σίγουρα θα μπορούν και να τη θεραπεύσουν. Εξάλλου, όταν ήμουν στο νοσοκομείο, δεν ήμουν ικανός να θυμηθώ και να τους πω τι με ενοχλούσε και έτσι ίσως να μην είχαν συνειδητοποιήσει ότι υποφέρω, αφού δεν μπορούσα να τους μιλήσω αναλυτικά».

Καλό δεν είναι?

10 σχόλια:

Αθήναιος είπε...

Τελικά συνήλθε; Θα μου πεις για να γράφει βιβλίο συνήλθε.

athanasia είπε...

Aχ, επιτέλους λίγη κουλτούρα, δεν χωνεύεται μαζεμένη τόση πραγματικότητα.

Βεβαίως, σε δεύτερη ανάγνωση, χαμογελάω με το θέμα του βιβλίου: Λίγο-πολύ, το έχουμε φάει αρκετοί από εμάς το θραύσμα οβίδας στον εγκέφαλο, αλλά συνερχόμεθα σιγά-σιγά. Ε, γράψε-γράψε, ανασυνθέτεται ο κοσμος. Σταθερή αξία οι ταυτίσεις στη λογοτεχνία. :)

Μαριλένα είπε...

Συνήλθε από το κώμα, βελτιώθηκε στη γραφή-αν και λέει ότι γράφει πολλές φορές κάθε λέξη και μετά κάθε φράση και ξανά και ξανά, τα αποσπάσματα του βιβλιου τα έχει επιμεληθεί ο Λούρια, η όραση του δεν επανήλθε, ούτε ο συντονισμός σώματος-ΚΑΙ ΜΟΛΙΣ ΕΙΔΑ τη θεϊκή φώτο!!!!

Είναι πολύ καλογραμμένο βιβλιαράκι, Αθανασία, ο Λούρια και τα ωραία ιστορικά ασθενών του, η αγάπη του προς τους ανθρώπους ενέπνευσε το Σακς. Μετά θα διαβάσω τον Υπερμνήμονα.

Φωτούλα Τζιώντζου είπε...

Κάτι πιο ελαφρύ σε καλοκαίρι παίζει;;;;
Kαλό μας σ/κ

butterfly είπε...

Τρομερό είναι, από κάθε άποψη. Ας μη βάλω τα κλάματα στο γραφείο κι εξευτελιστούμε προτείνω, πάω να διαβάσω κανά datasheet να συνέλθω. Θα το αγοράσω.

Καλό Σαββατοκύριακο σε όλους!

Φωτούλα Τζιώντζου είπε...

"........Ίσως, σκέφτηκα, αν περιγράψω τη νόσο μου με περισσότερες λεπτομέρειες και δώσω στους γιατρούς μια έκθεση για το τι συνέβη να με καταλάβουν. Κι από τη στιγμή που θα καταλάβουν εμένα και την αρρώστια μου, τότε σίγουρα θα μπορούν και να τη θεραπεύσουν. Εξάλλου, όταν ήμουν στο νοσοκομείο, δεν ήμουν ικανός να θυμηθώ και να τους πω τι με ενοχλούσε και έτσι ίσως να μην είχαν συνειδητοποιήσει ότι υποφέρω, αφού δεν μπορούσα να τους μιλήσω αναλυτικά».
Διαβάζω γρήγορα και μετά ανασύρω από κάπου στο κεφάλι μου τις πληροφορίες, κάπως σαν αυτόν, νοιώθω αλλά χρειάζομαι κάποιες ώρες, κάποιες μέρες κάποια χρόνια για να περιγράψω, έτσι που όταν τα διηγούμαι να μου λένε πάντα, μα πάντα "εμείς που ήμασταν όταν έγιναν όλα αυτά". Ουπς μάλλον μπέρδεψα το διάβασμα με τα βιώματα. Να λοιπόν τώρα ανακάλυψες το δικό μου "αυτισμό". Aκόμα πάντως αναζητώ εκείνο το τρόπο που θα μου επιτρέψει να ανασύρω όλες τα διαβάσματα/εικόνες/βιώματα από μέσα μου. Κατά κάποιο τρόπο αυτό που περιέγραψες το έχω ονειρευτεί αρκετές φορές..
Καλό μας βράδυ πια

Ανώνυμος είπε...

καλό είναι.
:)

(εξαιρετικό είναι και ο Λούρια επίσης.)

athanasia είπε...

Φωτούλα, :)

Μαριλένα είπε...

(Φωτούλα, ώστε ήθελες κάτι πιο καλοκαιρινό, ε?). Σοβαρεύω τώρα: εγώ είμαι από αυτούς που ρωτάνε πού ήμαστε κλπ, δε μένει στον (όποιο) εγκέφαλο απολύτως τίποτα.

Butterfly, καλό είναι όντως. Κι εκεί που έλεγα αν υπάρχουν άλλοι θεραπευτές/γιατροί σαν το Λούρια και το Σακς με αγάπη στον άνθρωπο είδα αυτό.

Holly, καλός είναι και το βιβλίο διαβάζεται πολύ άνετα, δεν είναι μόνο για ειδικούς.

Αθανασία, πώς ξεμείναμε με τέτοια ζέστη εδώ :-(.

athanasia είπε...

Ξεμείναμε, στην Αθήνα, όντως. Υπήρχε λόγος. Αλλά ωραία περάσαμε στη ζέστη. :)