Και το βιβλίο της χρονιάς

ήταν αυτό που κωλυσιεργούσα τόσο μη θέλοντας να τελειώσει, οι υπέροχοι George and Sam της Charlotte Moore.

Η Charlotte Moore έχει δυο γιους με αυτισμό, το George και το Sam κι έναν άνευ, το Jake. Σε 19 κεφάλαια περιγράφει την πορεία προς τη διάγνωση, τη ζωή μαζί τους, την εκπαίδευση, την καθημερινότητά τους εν γένει.

Αμφότερα τα παιδιά είναι στο φάσμα, αλλά με ελλείμματα και ικανότητες διαφορετικών διαβαθμίσεων. Η Charlotte γράφει χωρίς να εκβιάζει συναισθηματικές αντιδράσεις, δεν εξωραΐζει αλλά και δεν καταστροφολογεί, κάθε κεφάλαιο είναι ένα μικρό εγχειρίδιο ψύχραιμης αντιμετώπισης και make do συμπεριφοράς.

Ο Θόδωρος δεν είναι ούτε George ούτε Sam, (είναι Θόδωρας που λέει σε ένα σχόλιο κι ο Αθήναιος), πολλές συμπεριφορές του όμως ομοιάζουν και προσεγγίζουν-ή κρύβουν τις ίδιες αιτίες-με εκείνες των παιδιών. Πχ ο Ρίκος μιλάει χρησιμοποιώντας αποσπάσματα του Μπομπ του Μάστορα, όχι όμως τόσο επιτυχημένα όσο ο George, που από τη στιγμή που μίλησε οικειοποιήθηκε κουβέντες άλλων για την καθημερινή του επικοινωνία.

Εντύπωση μού έκαναν οι παρατηρήσεις της Charlotte για την εκπαίδευση, ειδικό σχολείο vs ένταξης. Η ίδια προτίμησε για τα παιδιά της το ειδικό σχολείο θεωρώντας ότι το βασικό πρόβλημα του αυτισμού δεν είναι το γνωστικό έλλειμμα, αλλά η προβληματική κοινωνική συμπεριφορά. Συμπληρώνει ότι τα συγκεκριμένα παιδιά δεν διδάσκονται από το παράδειγμα-αλλιώς δεν θα ήταν αυτιστικά, διάολε!-αλλά από τη στοχευμένη και 1-1 εκπαίδευση.

Βάσει της εμπειρίας της-είναι συνηθισμένο άγχος μεταξύ των γονιών, τι άλλες συνήθειες θα μού φέρει στο σπίτι-συμπληρώνει ότι ένα παιδί με αυτισμό ίσως επιφανειακά και μόνο μιμηθεί την εμμονή ενός άλλου παιδιού με αυτισμό, δεν θα την υιοθετήσει.

Χρησιμοποιεί και μαρτυρίες αυτιστικών ατόμων που υπέφεραν στο μη δομημένο περιβάλλον ενός κανονικού σχολείου μη γνωρίζοντας πώς να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του αλλά και στην επιθετική συμπεριφορά συμμαθητών τους.

Περιγράφει εκπαιδευτικές μεθόδους που ακολούθησε και ενώ είχαν αποτέλεσμα στον ένα δεν απέδωσαν στον άλλο, όπως έλεγε και η Αθανασία αυτό την προφύλαξε από το δογματισμό. Πολύ χαρακτηριστικό αυτό που λέει, "διαβάζω για μια νέα μέθοδο, καταρχήν την απορρίπτω ως μη εφαρμόσιμη ή πολύ ακριβή, εν συνεχεία απόφασίζω να τη δοκιμάσω, με συνέπεια να έχω εξαντλήσει σήμερα τις περισσότερες από αυτές που κατά καιρούς περιελάμβανε η λίστα μου."

Πολύ ενδιαφέρον κεφάλαιο αυτό που περιγράφει τον αυτισμό ως μια κρυφή αναπηρία-μειονέκτημα αλλά και πλεονέκτημα.

• Μειονέκτημα, διότι όπως χαρακτηριστικά γράφει, κάποιος βλέποντας ένα παιδί με κινητικές δυσκολίες ποτέ δε θα κατηγορήσει τους γονείς που δεν το έχουν μάθει να περπατάει, αντίθετα βλέποντας ένα παιδί ωρυόμενο ή φερόμενο στερεοτυπικά θα αποδώσει σε αδιαφορία ή ανικανότητα των γονιών την έλλειψη σωστής κοινωνικής συμπεριφοράς.

• Πλεονέκτημα, διότι αυτά τα παιδιά έχουν συνήθως ιδιαίτερα όμορφο παρουσιαστικό που τα κάνει ελκυστικά στους εκπαιδευτές και τους ανθρώπους που ασχολούνται μαζί τους.

Έχει πλάκα μια από τις τελευταίες της φράσεις, ότι αν είναι να έχεις ένα παιδί με ειδικές ανάγκες, ο αυτισμός είναι ένας καλός λαχνός καθώς πρόκειται για ενδιαφέρουσα διαφορετικότητα με μεγάλο πεδίο για ανακαλύψεις.

Μακάρι να εξέδιδε κάποιος αυτό το βιβλίο, ευχαρίστως θα το μετάφραζα δωρεάν.

Update σε ένα ήδη θηριωδών διαστάσεων ποστ:

Γράφω παραπάνω η ηλίθια μεμφόμενη το Μπομπ! Γυρίζοντας χτες από το μάθημα του Ρίκου και έχοντας καταναλώσει ένα νηστίσιμο σακουλάκι φουντούνια αποφασίζω να ασκηθώ στο διάδρομο. Διάδρομος σημαίνει ειδήσεις star και έναν Ρίκο αίφνης μαγεμένο από την εικόνα του Λιάτσου από τη μία και της συζύγου Πασχάλη από την άλλη. Το παιδί δεν μπορεί να ξεκολλήσει, «η κυρία κι ο μπαμπάς» λέει συνεχώς, όταν τελειώνει έχουμε δράματα, θέλει κι «άλλη κυρία κι άλλο μπαμπά». Με τον καημό της κας Αλίκης κοιμηθήκαμε. (Νομίζω ότι το να υπαινιχθεί κανείς στιγμιαίο μεταξύ του έγκριτου δημοσιογράφου κι εμού είναι σαν να κλέβει εκκλησία).